Empire Earth tương tự như loạt game Age of Empires ở chỗ cùng là game chiến lược thời gian thực lấy bối cảnh lịch sử. Chỉ khác dôi chút là Empire Earth sử dụng đồ họa 3D thay vì 2D như Age of Empires II, một game có thể so sánh vào thời điểm đó.[2] Tự trò chơi gồm có nhiều tính năng độc đáo và sáng tạo, bao gồm hệ thống "tinh thần", trực tiếp ảnh hưởng đến trạng thái đơn vị cá nhân. Nó cũng kết hợp hệ thống "anh hùng". Anh hùng có thể được mua tại nhà chính (Town Center) hoặc thủ phủ (Capital). Có hai loại anh hùng, anh hùng chiến lược gia chuyên hồi máu cho các đơn vị xung quanh và có thể làm mất tinh thần các đơn vị kẻ thù trong khi anh hùng chiến binh làm tăng sĩ khí cho các đơn vị xung quanh và khả năng sát thương lớn. Cuối cùng, người chơi có sự lựa chọn tạo ra phe phái riêng của họ với những phần thưởng độc đáo. Empire Earth cũng trang bị cho người chơi những công cụ biên tập, cho phép xây dựng bản đồ 3 chiều cũng như các nhiệm vụ riêng cho mình. Tuy nhiên việc xây dựng bản đồ trong Empire Earth còn gây không ít khó khăn và kéo dài thời gian cho người chơi.[8]

Kỷ nguyên là những thời kỳ mà người chơi phải trải qua trong Empire Earth. Mỗi thời kì đại diện cho một thời đại thực trong lịch sử. Trong Empire Earth, hai thời kỳ cuối (thời đại Kỹ thuật số và Nano) được đặt trong tương lai vừa phải. Trong khi bản Art of Conquest bổ sung thêm thời kỳ tương lai thứ ba là thời đại vũ trụ. Chủ yếu đề cập đến thuộc địa vũ trụ. Mỗi thời đại mang lại công nghệ và các đơn vị quân mới. Mỗi bước tiến đều yêu cầu xây dựng các công trình bổ sung và chi phí gia tăng sự phát triển mà từng kỷ nguyên đạt được, dù khả năng thu thập tài nguyên cần đến ngày càng tăng. Với kỷ nguyên mới, Một số đơn vị mới sẽ xuất hiện đồng nghĩa với việc từ bỏ khả năng tạo đơn vị cũ dù bất kỳ đơn vị cũ nào vẫn còn sống đều được giữ lại. Các kỷ nguyên trong Empire Earth gồm thời Tiền sử (Prehistoric Age), thời đại đồ đá mới (Stone Age), thời đại đồ đồng đá (Copper Age), thời đại đồ đồng (Bronze Age), thời kỳ Tăm tối (Dark Age), thời Trung Cổ (Middle Ages), thời đại Phục Hưng (Renaissance), thời kỳ Cận đại (Imperial Age), thời đại Công nghiệp (Industrial Age), Thế chiến I (World War I), Thế chiến II (World War II), thời Hiện đại (Modern Age), thời đại Kỹ thuật số (Digital Age) và thời kỳ Nano (Nano Age). Thêm một kỷ nguyên mới là thời đại Vũ trụ (Space Age) xuất hiện trong bản Empire Earth: The Art of Conquest.[9]

Hình chụp trong game bản mở rộng Empire Earth: The Art of Conquest.

Vài đơn vị khác nhau xuất hiện trong mỗi thời đại, mỗi cái được sản xuất trong một công trình khác nhau. Một số đơn vị như bộ binh đều sẵn có trong mỗi thời đại và có thể được tạo ra tại nhà lính (Barracks). Các đơn vị khác như cung thủ có từ thời đại đồ đá đến thời kỳ Phục Hưng và được tạo ra tại nhà bắn cung. Kỵ binh có từ thời đại đồ đồng đá đến thời đại công nghiệp và được tạo ra tại chuồng ngựa (Stables). Khí cụ công thành như máy lăng đá được tạo ra tại xưởng quân khí, chúng có từ thời kỳ đồ đồng đến thời kỳ Tăm tối và về sau được thay thế bằng máy bắn đá vào thời Trung Cổ trong suốt thời kỳ Phục Hưng và cuối cùng được thay thế bằng súng đại bác vào thời kỳ Cận đại. Vào thời kỳ Thế chiến I sẽ xuất hiện một số công trình mới dành cho người chơi như sân bay, nhà sản xuất tăng (Tank Factories) và quân cảng (Naval Yards) dùng để mua máy bay, xe tăng và tàu ngầm v.v… Trong thời đại Kỹ thuật số có thêm nhà cyber và phòng thí nghiệm có thể sản xuất nhiều loại người máy được biết đến với tên gọi Cyber trong Empire Earth.[10]

Giống như nhiều game chiến lược thời gian thực, có những công nghệ có sẵn để cải thiện phe phái của người chơi. Những công nghệ để cải thiện nông nghiệp có thể được nghiên cứu tại kho thóc. Công nghệ liên quan đến sức khỏe có thể được nghiên cứu tại bệnh viện. Công nghệ nghiên cứu tại bệnh viện giúp cải thiện cột máu, tốc độ và khả năng sát thương cho các cư dân, tỉ lệ và phạm vi hồi máu của một bệnh viện hoặc sức chứa dân số. Những nâng cấp về giáo dục được thực hiện tại nhà đại học có thể bảo vệ các đơn vị thoát khỏi phép cải đạo từ tu sĩ. Những nâng cấp về kinh tế được thực hiện tại nhà chính hoặc thủ phủ. Những nâng cấp này sẽ tăng tỷ lệ các nguồn tài nguyên được thu thập.[11]

Phe phái

Sau thời kỳ Tiền sử, người chơi có thể xây dựng các đơn vị hải quân. Hiển thị ở đây; Galley (bên trái giữa), Frigate (nằm dưới giữa), Chiến hạm (trên cùng) và Tuần dương hạm (bên trên giữa) là những tàu chính cho đến khi tàu galley được thay thế bằng tàu ngầm trong thời Hiện đại. Tàu tuần dương có từ thời đại Công nghiệp.

Empire Earth có tổng cộng 21 phe phái,[12] (với hai phe được bổ sung trong The Art of Conquest). Các phe phái được xác định trước trong màn chơi và do người chơi lựa chọn ngay sau khi bắt đầu bản đồ ngẫu nhiên của game. Ngoài ra, người chơi có thể tạo ra phe phái thông qua menu chính hoặc trong công cụ tạo màn. Mỗi phe phái sẽ có một số phần thưởng chẳng hạn như tốc độ gia tăng hoặc giảm chi phí cho một loại đơn vị. phe phái nào có thể được chơi trong kỷ nguyên bất kỳ nhưng chỉ tác động mạnh trong thời kỳ sử dụng các đơn vị có thưởng thêm. Trong kịch bản, người chơi nhận được "điểm civ" để hoàn thành các nhiệm vụ khác nhau. Sau đây là những phe phái có sẵn được nhóm lại vào kỷ nguyên phù hợp. Ngoại trừ phe Novaya Nga và lực lượng nổi dậy trong tương lai, tất cả các phe phái trong Empire Earth đều có thực trong lịch sử. Những phe phái từ thời Tiền sử đến thời kỳ Tăm tối gồm Hy Lạp cổ đại, Đế quốc Assyria, Babylon, Byzantine La Mã, Carthage và Vương quốc Israel. Những phe phái từ thời Trung Cổ đến thời Cận đại gồm Áo, Anh, Frank, Vương quốc Ý, Đế quốc Ottoman và Tây Ban Nha. Những phe phái từ thời đại Nguyên tử đến thời kỳ Hiện đại gồm Pháp, Đức, Anh, Ý, Liên Xô và Mỹ và những phe phái từ thời đại Kỹ thuật số đến thời kỳ Vũ trụ gồm Trung Quốc, Novaya Nga và Lực lượng nổi dậy. Nhật Bản và Hàn Quốc được thêm vào trong bản mở rộng The Art of Conquest và thuộc về nhóm "thời đại Kỹ thuật số đến thời kỳ Vũ trụ".

Chơi mạng

Phần chơi nhiều người bao gồm chơi trực tuyến và chơi nối mạng lên đến 8 người cùng một lúc. Game vẫn là một cuộc chiến tranh cơ bản giữa tất cả các bên, trừ phần ngoại giao được tham gia. Cho đến tháng 11 năm 2008, mục chơi mạng chạy trên máy chủ chính thức của Sierra, nhưng bị Activision đóng cửa bởi hãng đã mua lại công ty. Tuy nhiên, người chơi vẫn có thể chơi trực tuyến bằng cách kết nối trực tiếp đến địa chỉ IP của máy chủ trò chơi, cung cấp bức tường lửa của máy chủ có cổng 33.334-33.336 chuyển tiếp.[13][14]